سرخیه روستایی بی نظیر معروف به ونیز ایران در جنوب غربی ایران است که زندگی روزمره آن دقیقاً مانند شهر ونیز ایتالیا در آب جریان دارد.این روستا در منطقه ای بکر در میان تالاب شادگان واقع شده است. این تالاب یکی از معدود تالاب هایی است که به عنوان یکی از مهمترین منابع طبیعی منطقه و جهان شناخته می شود
در قسمت جنوبی ایران سرزمینی وجود دارد به نام سرخیه ، که داستانهای زیادی برای گفتن دارد از اولین آریایی هایی که به این منطقه رسیدند تا لحظات غم انگیز جنگ. داستان ایران از این منطقه زمانی آغاز شد که قبایل آریایی قدم خود را در ایلام باستان ، خوزستان امروز ، در حدود 8000 سال قبل از میلاد گذاشتند و ایران را به دنیا آوردند.
مشابه فراز و نشیب هایی که خوزستان در طول تاریخ دیده است ماهیت آن نیز متنوع است. این کشور دارای زمین های ترک خورده فوق العاده خشک همراه با تالاب ها است که باید فقط با قایق و پارو عبور کرد.
تالاب بین المللی شادگان در استان خوزستان از نظر سیستم زیست محیطی بی نظیری که برای ایرانیان و غیر ایرانیانی که با تور ایران سفر می کنند ، گنجینه ای است. شادگان 174 پرنده و عقاب باتلاق متفاوت است. اعتقاد بر این است که این تالاب باقی مانده از مجموعه عظیمی از منطقه تالاب مرداب بین النهرین است. تالاب شادگان زندگی خود را عمدتا از رودخانه جارهای به دست می آورد. رودخانه بعدی که آب را به رگهای شادگان می رساند رودخانه بحره است که از رودخانه کارون سرچشمه می گیرد
تعداد زیادی از اقوام مختلف مانند پارسیان بومی ، قبایل عرب ایرانی ، بختیاری ها ، لوری ها ، قبایل قشقایی و افشاری ، ارمنی ها ، ساکنان دزفول ، شوشتر و مناطق ساحلی خلیج فارس در خوزستان زندگی می کنند که منجر به صحبت می شود زبانهای مختلف در این زمینه ساکنان شهرک شادگان به زبان عربی صحبت می کنند.
روستا که کاملاً متفاوت از سایر کشور است.سرخیه به قدری زیباست که کسانی که به ایران سفر می کنند و از این روستا دیدن می کنند دوست دارند برای بار دوم نیز برگردند. این روستا در طول سالها دست نخورده باقی مانده و چهره سنتی آن محفوظ مانده است. اگرچه تالاب شادگان از نظر زیست محیطی استثنایی از نظر زیست شناختی مهم است ، حتی اگر سرخیه شهر مدرن بزرگی نیست اما نسل جوان از زندگی در این تالاب لذت می برد و مهاجرت را انتخاب نمی کنند.
هنگامی که به این دهکده آمدید ، برای رفتن و بازگشت باید قایق چوبی سوار شوید. به قایق ها Balam گفته می شود که شما را از طریق بازوها عبور می دهد تا بتوانید به روستا برسید.
از دیگر جاذبه های سرخیه ، گله گاومیش های فراوان است. تالاب شادگان فرصت های تماشای پرندگان را نیز فراهم می کند و می توانید از دیدن انواع گونه های پرندگان لذت ببرید. این گونه ها بخصوص در زمستان که آب و هوای روستا معتدل است به وفور در اطراف تالاب دیده می شوند.
عقاب تالابی خالدار، عقاب دریایی دم سفید، اردک سرسفید، اردک مرمری، عروس غاز، اکراس آفریقایی و پلیکان پا خاکستری از این قبیل حیوانات هستند. متأسفانه هنوز هم تعدادی از این پرندهها شکار میشوند . همین خطر انقراض آنها را بالاتر میبرد. شنیدن صدای پرندهها در کنار صدای آرام آب تالاب شادگان، فضایی سرشار از آرامش و حس خوب برایتان ایجاد میکند.
سرخیه برای گردشگران ماجراجویی ، جهانگردان طبیعت ، گردشگران فرهنگ ، جهانگردان و عکاسان تاریخی و همچنین گردشگرانی که به گیاه شناسی و جانورشناسی علاقه دارند مناسب است.
این روستا عبابافی و جاجیمبافی بهعنوان صنایع دستی رواج دارد که از بافت حصیر، سبد و امثال آن تشکیل شده و از برگ درخت خرما یا نیهای تالاب شادگان در ساخت آنها استفاده میشود. روستای کوچکتر دیگری در نزدیکی سراخیه قرار دارد که با نام «رگبه» شناخته میشود. البته تشبیه این دو روستا به ونیز صرفا به خاطر تردد با قایق است و هیچ شباهت دیگری با شهر بزرگی مثل ونیز ندارند.
توسعه گردشگری بر پیشرفت آنها تاثیر چشمگیری خواهد داشت. بسیاری از جوانان سراخیه با ماندن در روستا و ازدواجهای بومی باعث افزایش جمعیت بومی آن شدهاند. معماری روستا سراخیه اهمیت زیادی دارد، چون کاملا سنتی بوده و ساکنان روستا با استفاده از مصالحی چون خشت، گِل و نی که در تالاب شادگان فراوان است، خانههای خود را میسازند.
اکثر خانهها با مصالحی مثل خشت، گل و نی تالاب ساخته میشوند. بعضی از خانهها که با نخل خرما ساخته شدهاند، برای اجاره دادن به گردشگران آماده هستند. این خانهها کپر نام دارد.شغل فعلی برخی از مردم روستا ارائه سرویسهای گردشگری قایق به گردشگران است. آنها گردشگران با قایقهای خود به داخل تالاب میبرند و نقاط مختلف آن را نشان میدهند.
رودخانه جراحی و نهربحره که از رودخانه کارون منشعب میشود، بزرگترین تامینکننده آب این تالاب هستند. طغیان کارون و مدهای خلیج فارس و بارشهای منطقه هم در تامین آب تالاب شادگان نقش دارند. تالاب شادگان باقیماندهای از تالاب بسیار بزرگ است که در زمانهای قدیم تا مرز عراق ادامه داشته و زمینشناسان احتمال میدهند بخش دور افتاده و جدا شدهای از مجموعه تالابهای گسترده و به هم پیوسته بینالنهرین باستان باشد.
گردشگران با قایقهای موتوری در اطراف روستا گردش میکنند،ولی وسیله تردد مردم بومی بلمهای چوبی باریک است که دو نفر روی آن جا میشوند. بدلیل جادهای که در وسط تالاب کشیده شده مسیر ترددی قایقها را به سمت دیگر تالاب قطع رده و فقط بلمهای باریک امکان عبور از سوراخهای تعبیه شده در زیر این جاده را دارند.
این بلمها همان قایقهای دستساز ساده باریک هستند. ظاهری شبیه برگ بلند و باریک گیاهان با گوشههای کشیده و شکلی کاملا متقارن. با چند پاروی بلند و تکههای باریک چوب که در میانه آن قرار دارد که هدایت آن را ممکن میکند. تنها اختلاف ظاهری این بلمها در رنگ آنها است.
دلیل استفاده روستاییان از این بلمها میگویند قایق موتوری حیوانات را فراری میدهد، گاومیشها با شنیدن صدای قایق موتوری رم میکنند و پرندهها میپرند، برای همین مردم روستا به جز مصارف گردشگری تنها از بلمهای ساده و پارویی که هیچ سر و صدایی ندارد، استفاده کنند.
بهترین زمان بازدید از صراخیه اواخر پاییز و سراسر فصل زمستان است.
بهار: هوا زودتر از سایر نقاط ایران گرم می شود و اعتدال در اوایل فصل بهار مانند دیگر مناطق وجود ندارد.
تابستان: در تابستان درجه ی حرارت هوا در حد بالایی قرار دارد و هوا بسیار گرم است.
پاییز: اویل پاییز هنوز هوا کمی گرم است اما با رسیدن به اواخر آن و حضور پرندگان مهاجر به جلوه های تماشایی روستا افزوده می گردد.
زمستان : به دلیل هوای مناسب حضور پرندگان در تالاب تداوم می یابد و با نزدیک شدن به بهار بر گرما افزوده می شود.
نحوه رفتن به آنجا : این دهکده در استان خوزستان - شهر شادگان و منطقه خانعفره ناصریه واقع شده است. به اهواز بروید - مسیر آبادان بعد از آن به دارخوین بروید. با ترک دارخوین ، راهی به سمت شرق و شهر شادگان وجود دارد. برای رسیدن به روستا باید به تالاب شادگان بروید. روستای سرخیه در وسط تالاب قرار دارد.